Aşura günü, onun
fəziləti, o gündə oruc tutmağın savabı, o gündə baş verən tarixi
hadisələrə dair dəlillər səhih mənbələrə (Quran və Sünnəyə) əsaslanır.
Bununla belə, Aşura ilə əlaqədar bəzi əfsanələr və yanlış anlayışlar
cahil insanların ağıllarına öz yolunu tapmağa imkan, macal tapa
bilmişdir ki, bunlar səhih, etibarlı islam mənbələrinə əsaslanmır və
yaxud onlarla dəstəklənmir. Bu adətlərin ən çox yayılanlarına bunlar
aiddir:
Bu gün Adəm əleyhissəlamın xəlq olunduğu gündür. Bu gün İbrahim əleyhissəlamın anadan olduğu gündür. Bu gün Adəm əleyhissəlamın tövbəsinin Allah tərəfindən qəbul olunduğu gündür. Bu gün Qiyamət günü baş verəcəkdir. Hər kim Aşura günü çimərsə heç zaman xəstələnməz.
Bütün
bunlar və digər buna bənzər qəribəliklər və təxəyyüllər tamamilə
əsassızdır. Bu barədə qeyd olunan adət-ənənələr etibarlı deyildir.
Bəzi
insanlar Aşura günü xüsusi yemək bişirməyi adət etməyi Sünnə hesab
edirlər. Bu əməlin, həmçinin səhih, etibarlı islam mənblərində heç bir
əsası yoxdur.
Digər insanlar "Aşura "gününün müqəddəsliyini
sevimlimiz İmam Huseyinin Suriya ordusu ilə döyüşü zamanı radiyallahu
anhu şəhadətinə bağlayırlar. Şübhə yoxdur ki, sevimlimiz Huseyin
radiyallahu anhununun şəhadəti tariximizin ən faciəli epizodlarından
biridir. Bununla belə, "Aşura” gününün müqəddəsliyinu bu hadisə ilə
əlaqələndirmək doğru deyil və mümkün deyil. Bunun səbəbi sadədir. Çünki
Aşura gününün müqəddəsliyi Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləmin
dövründə qoyulmuşdur ki, bu da sevimlimiz Huseyin radiyallahu anhunun
doğumundan çox erkən olmuşdur.
Əksinə, sevimlimiz Huseyin radiyallahu anhunun şəhadətinin "Aşura” gününə təsadüf etməsi onun üçün fəzilət və ləyaqətdir.
Muhərrəm
ayına dair insanlarda yaranan başqa bir yanlış anlaşma bu ayın "guya”
şərrli və yaxud uğursuz ay olmasıdır. Belə ki, bu ayda Huseyin
radiyallahu anhu şəhid olmuşdur. Bu yanlış anlaşmadan dolayıdır ki,
insanlar Muhərrəm ayında toy etmirlər. Bu bir daha əsassız anlayışdır.
Quran və Sünnənin təlimlərinə ziddir. Əgər məşhur bir şəxsin xüsusi bir
gündə ölümü ondan sonra gəlməkdə olan həmin günü "uğursuz” edirsə, o
zaman bu "uğursuzluqdan” qaçmaq üçün çətin ki, ildə bir gün tapasan.
Belə ki, hər bir gün bəzi məşhur insanların ölümü ilə əlaqədardır.
Quran və Sünnə bizləri bu cür mövhumatçı inançlardan xilas etmişdir.
Ağlayaraq şikayətlənmək və matəm mərasimləri Bu
ayda edilən digər yanlış bir əməl sevimlimiz İmam Huseyinin
(radiyallahu anhu) şəhadəti xatirinə hüzn, ağlaşma və matəm
mərasimlərinin keçirilməsidir. Əvvəlcə də qeyd olunduğu kimi, Kərbəla
hadisəsi tariximizin ən faciəvi hadisələrindən biridir. Lakin Peyğəmbər
sallallahu aleyhi və səlləm hər hansı bir insanın ölmü ilə əlaqədar
hüzn, ağlaşma mərasimlərinin keçirilməsini qadağan etmişdir. Cahillikdə
insanlar öz ölülərinin üzərində yüksək səs ilə ağlayardılar,
paltarlarını cırardılar, sinələrini, yanaqlarını cırar və vurardılar.
Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləm bütün bunları etməyin qarşısnı
aldı və "İnnə lilləhi vua innə ileyhi raciun” (Biz Allaha məxsusuq və
Ona da qayıdacağıq) deməklə insanları səbr nümayiş etdirməyə
istiqamətləndirdi. Mövzuya dair bir çox səhih hədislər var. Onlardan
bəzilərini qeyd edək:
"Yanaqlarına vuran, paltarlarını cıran və cahiliyyə insanlarının etdiyi tərzdə qışqıran kəs bizdən deyildir”. (Səhih Buxari)
Bütün
etibarlı fəqihlər yekdil rəydədirlər ki, bu cür matəm mərasimləri
qadağandır. Hətta seyydimiz Huseyin radiyallahu anhu ölümündən bir
müddət əvvəl, öz sevimli bacısı seyyidə Zeynəbə (Allah ondan razı
olsun) onun ölümü üzərinə bu cür matəm saxlamaması üçün nəsihət
etmişdir. O demişdir: "Mənim əziz bacım! Mən sənin yanında and içirəm
ki, mən ölsəm sən paltarlarını cırmayacaqsan, nə üzünü cıracaqsan, nə
də mənə görə kiməsə lənət oxumayacaqsan, nə də öz ölümünü
istəməyəcəksən”. (Əl-Kamil, İbn Kəsir cild.4 səh.24)
Sevimlimiz
Huseyin radiyallahu anhunun bu nəsihətindən bəlli olur ki, bu cür matəm
tərzi hətta bu mübarək insanın özü tərəfindən də məzəmmət olunmuşdur. O
insan ki, onun xatirinə insanlar bu cür matəm mərasimləri edirlər. Hər
bir müsəlman bu cür əməldən çəkinməli və Peyğəmbər sallallahu aleyhi və
səlləm və onun sevimli nəvəsi sevimlimiz Huseyin radiyallahunun
təlimlərindən möhkəm tutmalıdır.
|