Göz dəymənin həqiqətən olmasına Quran və sünnə dəlalət edir. Uca Allah buyurur: "Həqiqətən,
kafirlər Zikri (Quranı) eşitdikləri zaman öz baxışları ilə az qala səni
gözə gətirələr. Onlar çarəsizlikdən: “O, dəlidir!”– deyirlər"
(əl-Qələm, 51). İbn Kəsir (Allah ona rəhmət eləsin) bu ayənin
təfsirində buyurmuşdur: "Bu ayə dəlildir ki, göz dəymə və onun təsiri
haqdır". Həmçinin göz dəymənin haqq olmasına dəlalət edən Uca Allahın
bu ayələridir. "Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! De:
“Sığınıram sübhün Rəbbinə! Məxluqatının şərindən, çökən zülmətin
şərindən, düyünlərə üfürən cadugər qadınların şərindən və həsəd aparan
zaman paxılın şərindən!” (əl-Fələq surəsi). Qətədə buyurmuşdur: "Yəni gözündən və nəfsinin şərrindən".
İbn
Qeyyim (Allah ona rəhmət eləsin) buyurmuşdur: "Hər bir gözü dəyən həsəd
edəndir. Həsəd göz dəymədən daha geniş məna kəsb etdiyi üçün həsəddən
Allaha sığınmaq, göz dəymədəndə Allaha sığınmaq deməkdir".
Həmçinin Peyğəmbər (Allahın ona salavat və salamı olsun) buyurmuşdur: "Göz dəymə haqdır. Əgər qədəri nəisə ötəsi olsaydı bu qədər olardı" (Muslim). Digər bir hədisdə Peyğəmbər (Allahın ona salavat və salamı olsun) buyurmuşdur: "Gözdən Allaha sığının. Həqiqətən göz dəymə haqdır" (İbn Məca və Hakim).
Göz
dəymənin iki növü vardır. İnsanın və cinin gözü. Peyğəmbər (Allahın ona
salavat və salamı olsun) cinlərin şərrindən sonra isə insanların
gözündən Allaha sığınırdı. Fələq və Nas surələri nazil olduqdan sonra
ancaq bunları etməyə başladı. (Tirmizi və İbn Məca).
İnsanın özündə belə xoşuna gələn bir şeyi olduqda gözünün dəyməyindən Allah sığınmalıdır. Uca Allah buyurur: "Bağına girdiyin zaman: “Maşallah (Allahın istədiyidir)! Qüvvət yalnız Allaha məxsusdur!”– deməli deyildinmi?".. (əl-Kəhf, 39).
Göz elə bir şeydir ki, insanlara ziyan vurmaqla yanaşı, ailələrin dağılmasına hətta həlaka belə aparır. Kim
ki göz dəymədən qurtulmaq istəyirsə Allah və rəsulunun bizə öyrətdiyi
yollardan istifadə etməlidir. Gözdən qorunmaq üçün göz muncuğu, ip və
s. kimi şeylər asmaq isə bidətdir. Hər bir bidətdə zəlalətə aparır.
Peyğəmbər (Allahın ona salavat və salamı olsun) özü nə bu cür şeylər
etmiş nə də ki, bunu bizə əmr etmişdir. Əksinə Peyğəmbər (Allahın ona
salavat və salamı olsun) bizi bundan çəkindirərək buyurmuşdur: "Ovsun, tilsim və cadu şirkdir"
(Əbu Davud və Əhməd). Tilsim göz dəymədən qorunmaq üçün uşaqlara, maşin
və s. şeylərə asılan şeylərdir. Digər bir hədisdə Peyğəmbər (Allahın
ona salavat və salamı olsun) buyurmuşdur: "Kim boynundan nə assa, onunla baş-başa buraxılar"
(Əhməd vəTirmizi). Peyğəmbər (Allahın ona salavat və salamı olsun) bu
hədisdə bəyan edir ki, kim gözdən qorunmaq üçün Allahın şəriətinin
buyurduğu yollardan istifadə edərsə Allahda onu qoruyar. Yox əgər kim
Allahın buyurduğu kimi yox, nəsə asmaqla sığınarsa onda Allah ona kömək
olmur və onun sığındığı şeylə baş-başa buraxar. Uca Allah buyurur: "Kim Allaha təvəkkül etsə, Allah ona kifayət edər" (ət-Talaq, 3). Başqa bir ayədə buyurur: "Allah bizə yollarımızı göstərdiyi halda, biz nə üçün Allaha təvəkkül etməyək?" (İbrahim, 12).
Göz dəymiş kimsə ovsun etməklə gözü özündən götürə bilər. Ovsun, aşağıda zikr edilən üç şərtə əməl etdikdə şəriətə uyğun olur. Birincisi: Şirk və asilik olmamalıdır. Allahdan qeyrisinə dua etməklə və s. kimi şeylər.
İkincisi:
Ərəb dilində və mənası başa düşülən olmalıdır. Şeyxul İslam İbn
Teymiyyə buyurmuşdur: "İslam alimləri mənası başa düşülməyən ovsunların
oxunmasını qadağan etmişdir".
Üçüncüsü: Etiqad etməməlidir ki, ovsun özü təsir edən bir şeydir.
Gözü
dəyən insan ola bilsin ki, saleh insan olsun özüdə istəmədən gözü
dəysin. İnsanın gözü öz yaxınlarına hətta öz oğluna, hətta özünə belə
dəyə bilər. Məhz ona görə kimin xoşuna gələn bir şey olduqda, Allahdan
həmin şeyə bərəkət istəməli və göz dəyməməsi üçün zikrləri oxumalıdır.
Necə ki, Səhl ibn Huneynə (Allah ondan razı olsun) Amir ibn Rabiənin
gözü dəydikdə Peyğəmbər (Allahın ona salavat və salamı olsun) onu
qınayaraq dedi: "Onun üçün bərəkət diləsəydin". Ona görə Peyğəmbər (Allahın ona salavat və salamı olsun) buyurur: "Sizlərdən
birinizin özündə, malında və ya qardaşında xoşuna gələn bir şey olduqda
onun üçün bərəkət diləsin. Çünki göz dəymə haqdır" (Əbu Naim rəvayət etmişdir, Albani hədisin Həsən olduğunu buyurmuşdur).
Hər
bir müsəlman göz dəymədən qorunmaq üçün şəriətin bizə göstərdiyi
yollarla öz ehtiyatını tutmalıdır. Uca Allah bu barədə Yaqubu (Allahın
ona salamı olsun) bizə misal çəkərək buyurur: "O dedi: “Ey
oğullarım! Şəhərə bir qapıdan girməyin, ayrı-ayrı qapılardan girin.
Allahın iradəsinə qarşı isə heç bir şeylə sizə fayda verə bilmərəm.
Hökm yalnız Allahındır. Mən ancaq Ona təvəkkül edirəm. Qoy təvəkkül
edənlər də ancaq Ona təvəkkül etsinlər” (Yusuf, 67). Abdullah ibn
Abbas (Allah ondan razı olsun) buyurmuşdur: "Onlar gözəl görkəmə mailk
olduqları üçün Yaqub (Allahın ona salamı olsun) onlara göz dəyməsindən
qorxdu". Baxın mömin bəndələr belədirlər. Səbəb götürdükdən sonra
Allaha təvəkkül edərlər.
Həmçinin Peyğəmbər (Allahın ona
salavat və salamı olsun) Həsən və Huseyini (Allah onlardan razı olsun)
göz dəymədən qorumaq üçün bu duanı oxuyardı. "Hər bir şeytandan,
zərərli həşaratdan və hər pis gözdən qorumaq üçün sizi Allahın tam
kəlmələrini həvalə edirəm" (Buxari).
Göz dəymiş insan ovsun
etməklə şəfa tapa bilər. Ən çox təsir edən ovsun isə Quran ayələri və
sünnədə varid olmuş zikrlərlə olur. Həmçinin kimin gözü dəydiyini
bildikdə həmin insanın dəstəmaz suyu, bal, zəm-zəm suyu, qara zirə
yağını da şəfa kimi istifadə etmək olar.
| Baxılıb: 2183 | Tarix: 
