Kişilərə evli qadınlarla evlənmək qadağan edilmişdir. Heç kimə, hələ evli olan qadınla evlənməyə yol verilməyib və əri onu boşadığını elan etdikdən və boşanma üçün müəyyən edilmiş müddət bitdikdən sonra bu qadağa götürülür. Bu qaydadan istisna təşkil edən müsəlmanlara əsir düşən qadınlardır. Buna görə, əgər evli kafir qadın müsəlmanlara əsir düşərsə, onun sahibinə, qadının hamilə olmamasına əmin olmaq üçün müəyyən olunmuş müddət keçdikdən sonra, onunla cinsi yaxınlıq etməyə icazə verilir. Əgər ərli kölə qadın satılıbsa və ya başqa birisinə hədiyyə edilibsə, onun nikahı pozulmur, çünki onun yeni sahibi onun əvvəlki sahibinin yerini tutur. Bunun dəlili Bariranın əhvalatıdır. Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun) ona öz taleyini özünün müstəqil sürətdə müəyyənləşdirməsinə imkan verdi. Allahın hökmü belədir və müsəlmanlar ona riayət etməli və onu rəhbər tutmalıdırlar, çünki o, şəfa və aydınlıq gətirir və halalla haramı izah edir.
“Sifah” (“əxlaqsızlıq”) safaha (axıtmaq) felindən törəmişdir, çünki zinakar öz mayesini icazə verilən yerdə deyil, qadağan olunan yerdə axıdır. Belə addım atdıqda, kişi öz arvadını zinakarlıqdan qorumur, çünki o, öz şəhvətini qadağan olunmuş qaydada təmin edir və icazəsi olduğu qadınına həvəs göstərmir. Bu ayədən aydın olur ki, müsəlmanlar ismətini saxlamayanlarla nikah etməməlidirlər. Uca Allah buyurur: “Zinakar kişi ancaq zinakar və ya müşrik bir qadınla evlənə bilər. Zinakar qadın da yalnız zinakar və ya müşrik bir kişiyə ərə gedə bilər. Möminlərə isə bu, haram edilmişdir” (Nur, 24/3).
Sonra Allah bildirir ki, ər arvadını, ondan məmnun qaldığına görə, mükafatlandırmalıdır. Arvadına hədiyyələr bağışlayaraq, ər onu ondan əldə etdiyinə görə bəxşişlərlə təmin edir və buna görə də, zövcəsi ilə yaxınlıq etdikdən sonra, mehrin verilməsi tam mənada ərin vəzifəsinə çevrilir.
Allah bu mükafatı müəyyən olunmuş adlandırır, çünki o – fərzdir və insanın öz istəyi ilə verdiyi və verməyə də biləcəyi könüllü ianələrə aid edilmir. Başqa bir şərhə görə, o mükafat müəyyən olunmuş ona görə adlandırılır ki, insanlar onun ölçüsünü özləri təyin edirlər və bundan sonra o, məcburi olur və azaldıla bilməz. Əgər vacib mükafatın ölçüsü təyin edildikdən sonra ər öz xoşu ilə mehrin ölçüsünü artırmaq istəyərsə və ya arvad alicənablıqla mehrinin bir hissəsini ərinə güzəştə gedərsə, onlar günah işlətmiş olmazlar. Quran təfsirçilərinin çoxu bu rəyə tərəfdar olmuşlar.
Bir çoxları elə hesab edirdilər ki, bu ayə İslamın təşəkkül tapmağa başladığı ilk illərdə qısa müddət ərzində icazə verilmiş müvəqqəti nikahla (siğə ilə) əlaqədar nazil edilmişdir və sonra isə Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun) onu qadağan etmişdir. Həmin şərhçilərə görə, kişi qadınla müvəqqəti nikah bağlayarkən (siğə edərkən) onun müddətini və mükafatının ölçüsünü müəyyən etməlidir və əgər onun müddəti keçəndən və mükafatı veriləndən sonra, kişi və qadın hər ikisinin razılığı ilə yeni razılıq əldə etsələr (müvəqqəti nikah bağlasalar), onlar günah etməzlər .
( Allahın Elçisinin (s.ə.s.), müəllifin mətnində qeyd edildiyi kimi: “qadağan edilmişdir” hökmü qəti şəkildə göstərir ki, İslamda müvəqqəti nikah (siğə) İslam Peyğəmbəri (s.ə.s.) tərəfindən birmənalı olaraq qadağan edilmişdir və bunu təsdiq edən mötəbər dəlillər mövcuddur (Bax: İmam əl-Buxari və İmam Müslim topluları). Müəllifin 24-cü ayənin şərhində verdiyi: “Bir çoxları elə hesab edirlər ki...” ifadəsi Muhəmməd Peyğəmbərin (s.ə.s.) həmin nikahı ləğv etdiyi dövrə qədərki gerçəkliyi əks etdirir.
Siğə (muta) mövzusunun bir sıra məzhəblər üçün aktuallığını nəzərə alaraq, qeyd etmək lazımdır ki, siğə adlandırılan müvəqqəti nikah İslamdan əvvəlki cahillik dövründə ərəblər arasında mövcud idi. İslamın bərqərar olması ilə o ləğv edilmişdir. Son dəfə, istisna hal kimi, Allahın Elçisi (s.ə.s.) siğəyə bir sıra döyüşlər zamanı çox qısa müddətə yol vermiş və sonra da Allahdan iradəsini yerinə yetirərək onu qəti surətdə qadağan etmişdi. Bu barədə səhih hədislər çox etibarlı mənbələrdən rəvayət edilmişdir. Onların arasında Əli ibn Əbu Talibin (Allah ondan razı olsun), İbn Abbasın (Allah ondan razı olsun) və bir çox başqalarının rəvayətləri xüsusilə fərqlənir. Hədisləri əldə etdiyimiz mənbələr: “Sahih-i Muslim ve Tercemesi”, türk dilində, İrfan Yatınları N 7/4, İstanbul, 1972, İV cild, 290-300. s.s. F.S. )

Cüveyra Malikin ona Əli bin Əbu Talibin –radıyallahu anhu- İbn Abbasa –radıyallahu anhu- belə dediyini rəvayət edib: “…Allahın Rəsulu Xeybər günü bizə müvəqqəti nigahı və eşşək ətini haram buyurdu” (Müslim, “əl-cami əs-Səhih”,1407).

Bəziləri bu hədislərlə razılaşmır və öz növbəsində bunun əksini göstərən çoxlu hədis gətirirlər. Onlar böyük əshabə və imam Əli bin Əbu Talibə –radıyallahu anhu- əsaslanırlar. Amma gəlin görək bu hədislər e qəbul olunmuş hədis elminə əsasən səhih sayıla bilərmi?

Əl-Kuleyni “əl-Kafi”də İbn Miskənin Abdullah bin Süleymandan nəql olunan belə bir hədisini rəvayət edir ki, imam cəfər deyib: “Əli deyib: “Əgər məni İbn Xəttab qabaqlamasaydı ən bədbəxtlərdən başqa heç kəs zina etməzdi”.

Hətta cəfərilərə görə bu, qondarma hədisdir. Əl-Məclisi kitablarında bunu namə'lum adlandırıb (Əl-Məclisi, “Mulaz əl-Əhyar” 12/29, hədis 5; və “Mirat əl-Uqul”, 20/227, hədis 2).

Əl-Məclisi “Bihar əl-Ənvar” kitabında Mufaddal bin Ömərdən imam cəfərin belə dediyini göstərən uzun bir hədis rəvayət edir:

“ … Bəli. Mö'minlərin əmiri Əli deyib: “İbn əl-Xəttaba lə'nət olsun! Əgər o olmasaydı ən bədbəxtlərdən başqa heç kəs zina etməzdi, axı müsəlmanlarda böyük ne'mət – müvəqqəti nigah var idi».
Bu, qondarma hədisdir (Əl-Məclisi, “Bihar əl-Ənvar”, 103/105).

ən-Nəcaşi hədisləri rəvayət edənlər haqqında “Ər-Rical” kitabında əl-Mufaddal (yuxarıdakı hədisin rəvayətçisi) haqqında yazır: “Onun baxışları qüsurlu, hədisləri isə dolaşıqdır, onlara əhəmiyyət vermək lazım deyil” (ən-Nəcaşi,“Ər-Rical”, 2/359-360).
Əl-Kahbai “Məcmuə ər-Rical” kitabında onun barəsində yazır: “O, hədislərə çox şeylər əlavə edir və həddini aşır. Onun hədislərini rəvayət etmək olmaz” (Əl-Kahbai, “Məcmuə ər-Rical”, 6/131).

Əl-Ərdəbili “cami ər-Ruvat”, əl-Hulyi “ər-Rical” və başqaları da onun barəsində elə bu fikirdədirlər (Əl-Ərdəbili, “cami ər-Ruvat”, 2/258-259; əl-Hulyi, “ər-Rical”, səh. 258).
Beləliklə, cəfəri alimlərinin özləri, imam Əlinin –radıyallahu anhu- müvəqqəti nigaha icazə verildiyini göstərən hədislərini inkar edirlər.

Bundan əlavə, bəziləri imam Əli bin Əbu Talibin –radıyallahu anhu- bu cur nigaha baxışlarını aydın şəkildə əks etdirən hədislərə rast gəlmək olar.

Qazi əl-Məqribi kitabında Əli bin Əbu Talibin –radıyallahu anhu- sözlərini xatırladır: “Gəlinin vəlisi və iki şahid olmasa nigah bağlamaq olmaz. Bir və ya iki dirhəmə, bir və ya iki günlük nigah bağlamaq olmaz. Bu – əxlaqsızlıqdır və nigahda əvvəlcədən heç bir şərt ola bilməz” (əl-Məğribi, “Daaim əl-İslam”, 2/227-229, hədis 858).
Şeyx Məhəmməd ət-Tusi özünün kitablarında, həmçinin cəfəri alim əl-Hur əl-Amili “Vəsail əş-Şiə” kitabında Amr bin Xalidin Zeyd bin Əlidən onun atası imam Əlinin –radıyallahu anhu- belə dediyini göstərən hədis rəvayət edib: “Rəsulullah -səllallahu aleyhi və alihi və səlləm- Xeybər günü ev eşşəyinin ətini və müvəqqəti nigahı qadağan etdi” (Məhəmməd ət-Tusi, “əl-İstibsar”, 3/142 və “Təhzib əl-Əhkam”, 2/186).

Zeydilərin kitablarından “Musnəd imam Zeyd ibn Əli”ni göstərmək olar ki, burada onun atasından və babasından imam Əlinin –radıyallahu anhu- belə dediyini göstərən hədis verilir: “Rəsulullah -səllallahu aleyhi və alihi və səlləm- Xeybər günü müvəqqəti nigahı qadağan etdi” (əs-Siyaqi, “ər-Raud ən-Nadir şərh məcmu əl-Fiqh əl-Kəbir”, 4/23).
Peyğəmbərin -səllallahu aleyhi və alihi və səlləm- İbn əl-Hənəfiyə, imam Baqir, imam Zeyd, imam cəfər kimi digər ailə üzvlərinin (əhli-Beyt) –radıyallahu anhum- baxışlarına gəldikdə isə, onlar da müvəqqəti nigahı qadağan edirdilər. Bu barədə əhli sünnə və şiə alimlərinin kitablarından bir neçə misal gətirək.

İmam əl-Beyhəqi (əhli sünnə və əl-cəmaə) “əs-Sünən əl-Kubra” kitabında Busama əs-Sırfidən onun imam cəfərdən müvəqqqəti nigah haqqında soruşub, onu ona təsvir edib. O isə deyib: “Bu zinakarlıqdır” (əl-Beyhəqi, “əs-Sünən əl-Kubra”, 7/207).

Əs-Siyaqi “Raud ən-Nadir” kitabında yazırdı: “İraq ilahiyyatçısı əl-Həsən bin Yəhya bin Zeyd, rəvayət edir ki, Rəsulullahın -səllallahu aleyhi və alihi və səlləm- ailə üzvləri (əhli-Beyti) müvəqqəti nigahın qadağan edilməsində həmrəy idilər” (Əs-Siyaqi, “Raud ən-Nadir”, 4/26)

Cəfəri şeyxlər İbn İdris (“əs-Sərair əl-Hava”, səh 483), əl-Hur əl-Amili (“Vəsail əş-Şiə”, 14/456) və əl-Məclisi (“Bihar əl-Ənvar”, 100/318), İbn Əbu Umeyrin Xişam bin əl-Hakəmdən imam cəfərin müvəqqəti nigah haqqında bu cür dediyini göstərən hədis rəvayət ediblər: “Yalnız əxlaqsızlar belə edirlər”.

İbn İdris (“əs-Sərair əl-Hava”, səh. 66) və əl-Hur əl-Amili (“Vəsail əş-Şiə”, 14/450) həmçinin rəvayət ediblər ki, İbn Sinan imam cəfərdən müvəqqəti nigah barəsində soruşduqda o deyib: “Bununla öz ruhunuzu murdarlamayın”.

Əl-Məğribi “Daaim əl-İslam”, kitabında rəvayət edir ki, imam cəfərdən müvəqqəti nigah haqda soruşurlar. O xahiş edir ki, bunu təsvir etsinlər, ona deyirlər: “Kişi qadına rast gəlib ona bir-iki dirhəmə, bir cinsi akt və ya bir-iki günlük müvəqqəti nigah bağlamağı təklif edir”. İmam deyir: “Bu – zinakarlıqdır və yalnız əxlaqsızlar bu cür hərəkət edirlər” (Əl-Məqribi, “Daaim əl-İslam”, 2/259, hədis 859).
Buna görə bütün mö'min müsəlman alimlər müvəqqəti nigahın Qiyamətə qədər qadağan edilməsində yekdildirlər.

Əl-Məzari yazırdı: “Müsəlman alimlər ittifaq etdilər ki, müvəqqəti nigah şəriətlə qadağan olunub. Bununla yalnız Peyğəmbərin -səllallahu aleyhi və alihi və səlləm- sonradan ləğv etdiyi hədislərə əsaslanan bə'zi yolunu azmışlar razılaşmır. Bu hədislər dəlil ola bilməz” (Bax. “əl-Muallam”, 2/131).

Əl-Xəttabi “Məalim əs-Sünən” kitabında yazır: “Müvəqqəti nigahın qadağan olunmasıyla bə'zi şiələrdən başqa bütün müsəlman alimlər razılaşır. Buna hətta mübahisəli suallarda onların imam Əliyə –radıyallahu anhu- və Peyğəmbərin -səllallahu aleyhi və alihi və səlləm- ailə üzvlərinə istinad etmələri ilə də bəraət qazandırmaq olmaz. Belə ki, imam Əli bin Əbu Talibin –radıyallahu anhu- müvəqqəti nigahın sonradan qadağan edildiyini xəbər verdiyi dəqiq mə'lumdur. Bundan əlavə, əl-Beyhəqi imam cəfərin müvəqqəti nigahı əsil zinakarlıq adlandırdığı sözləri rəvayət edib”.

Görəsən uşaq, özünün belə biabırçı şəkildə doğulmasına icazə verən dinə qarşı hansı hisslər keçirə bilər? Hər hansı müvəqqəti nigah həvəskarı özünün həyata bu cür gəlməsi ilə razılaşa bilərmi? Əgər bir qadın bir ayada iki-üç kişiylə siğə etsə və uşağa qalsa o zaman uşağın atası necə müəyyənləşçdirilicək?

(Əbəs yerə) üzr istəməyin. Siz iman gətirdikdən sonra (daxilinizdəki ikiüzlülüyü büruzə verməklə, Allahın əmrlərini unutmaqla) artıq kafir oldunuz. Aranızda bir qismini (tövbə edəcəyinə görə) bağışlasaq da, digər qismini günahkar olduğu üçün əzaba düçar edəcəyik!