Ana Səhifə » 2012 » İyun » 8 » “Təqvalı müsəlman boğazından keçən loxmanın halal olub-olmamasına diqqət etməlidir”
“Təqvalı müsəlman boğazından keçən loxmanın halal olub-olmamasına diqqət etməlidir”
09:12
Qida və Tələbat Mallarına Nəzarət və Sertifikatlaşdırma Araşdırmaları Dərnəyinin (QTMNSAD) sədri Hüseyn Kami Böyüközər ilə müsahibə.
QTMNSAD-ı təsis etmək ideyası haradan qaynaqlandı? İnsan yaşamaq üçün ərzaq məhsullarından istifadə etmək məcburiyyətindədir. Bu məhsulların halal və ya haram olma keyfiyyəti isə maddi və mənəvi, fərdi və ictimai həyatımızda böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ərzaq məhsullarının halal yaxud haram olması qaydaları Cənabı-Haqqın kitabında və Onun peyğəmbəri Məhəmmədin (s) sünnəsində təsbit edilmişdir. Heç kimə bu çizgini aşmaq səlahiyyəti verilməmişdir. Faizin və ya donuz ətinin istifadəsinin artıq halal olduğunu heç kəs iddia edə bilməz. Bir sözlə, Allahın bildirdiyi haramı halal, halalı isə haram etməyə heç kimin ixtiyarı yoxdur. Əsrimizdə qeyri-müsəlmanların nəzarətində qorxunc bir sürətlə inkişaf edən və insan oğlunu öz əsirinə çevirmiş sənaye hərəkatı qida məhsullarına da əl atıb və bunun da nəticəsində yeməli və içməli məhsulların forması və quruluşu böyük dəyişikliklərə məruz qalıb. Bu gün sənayeləşmiş ölkələrdə insanlar birbaşa təbiətdən əldə edilən klassik qidalar və içkilərin əvəzinə fabriklərin iri qazanlarında bilmədiyimiz müxtəlif proseslərdən keçirilərək, hazır məhsul yeməyə məcbur edilib. İstər reklamlar, istərsə də həyat şərtləri bu halı öz-özlüyündə əsas seçim növünə çevirir. Elə islam ölkələrində də demək olar ki, bütün qida məhsulları hazırlayan fabriklər Qərbə məxsus tərkib və texnologiyalarla, hətta bir çoxu əcnəbi mütəxəssislərin nəzarəti altında fəaliyyətlərini davam etdirirlər. Görəsən, boğazından keçəcək loxmanın düzgün hazırlanmasından xəbərdar olmaqla məsul olan müsəlman bu vəziyyətdə nə etməlidir? “Gözün görmədiyindən könül razı qalar” deyərək, qarşısına gələn hər bir şeyi yeməyə davam etməli, yoxsa heç olmazsa nə yediyini araşdırmalıdırmı? Dərnəyimizin təsisinin səbəblərindən sadəcə biri bundan ibarətdir. Dərnəyiniz yalnız ərzaq məhsulları sahəsindəmi ixtisaslaşıb? Xeyr. Hələlik ərzaq məhsulları ilə yanaşı kosmetik vasitələr və təmizlik-sağlamlıq maddələri üzərində araşdrmalarımızı davam etdiririk. Dərnəyin fəaliyyəti haqda nə deyə bilərsiniz? Hər şeydən öncə cəmiyyətin halal məfhumu üzərində itib-batmağa üz tutmuş həssaslığını yenidən bərpa etməyə çalışırıq. Bu məqsədlə də bir çox seminarlar, konfranslar keçirir, kitab və jurnallar nəşr edirik. Sizcə, müsəlman ölkələrində halal-haram xüsusunda kifayət qədər həssaslıq göstərilmrimi? Məsələn, Türkiyədə bu sahədə vəziyyətin heç də ürəkaçan olmadığını demək mümkündür. Alış-veriş zamanı nələrə diqqət yetirilməlidir? Hər şeydən qabaq satın alacağınız məhsulun tərkibindəki maddələri bildirən etiketin yapşdırılmasından əmin olmalısınız. Qətiyyən etiketsiz məhsul alınmamalıdır. Etiketi başdan-ayağa oxuyaraq, məhsulun tərkibini öyrənmək gərəkdir. Təhlükəli hesab etdiyiniz maddəyə rast gəldikdə, məhsulu satın almamaq vacibdir. Halal kəsilən ət məhsulu satdığından əmin olmadığınız market və ya qəssabdan ət almayın. Mak Donald, Burger Kinq, Pizza Hut kimi “tezbazar restoranları”nda nə yediyinizə diqqət edin. Halal-haram qatqı maddələrinin və halal sertifikatı almış firmaların siyahısını http://www.gimdes.org və www.gidaraporu.com saytlarından əldə etməyinizi tövsiyə edirik. Xüsusilə ət və ət məhsulları, süd və süd məhsulları, cipsilər, şirniyyatlar, qızarmış və hazır şorbalar dondurmalar alarkən xüsusilə diqqətli davranmaq gərəkdir. Təqvalı müsəlman kimi yaşamaq istəyən kəs bu xüsusları gözardı etməməlidir. Halal qida sertifikatı nə deməkdir? Belə bir sertifikat almaq üçün hansı kriteriyalar müəyyən edilib? Dərnəyimizin halal qida sertifikatı şərtləri aşağıdakı kimidir: İslamda HALAL QİDA termini yalnız təmizlik və gigiyenik qaydalarla məhdudlaşmayıb Quran və hədislər çərçivəsində bildirlən qaydaları da ehtiva edir. Eləcə də İslamda HARAM QİDA termini yalnız təmiz və gigiyenik qaydalara riayət edilərək, istehsal olunmayan məhsulları deyil, eyni zamanda Quran və hədislər çərçivəsində bildirilən qaydalara münasib olmayan qidaları da ehtiva edir. Hazırda həyata keçirməyə çalışdığımız bir layihə ilə halal qida və bununla bağlı sertifikatlaşdırma mövzusunun ali və orta məktəb dərsliklərinə daxil edilməsi istiqamətində iş aparılır. Beynəlxalq halal sertifikatlaşdırılmış qida bazarının həcmi barədə nə deyə bilərsiniz? Bu bazar hazırda halal sertifikatı almış məhsullar üçün bazar olduqca böyükdür. Dünyada 2 milyarda yaxın müsəlmanı və bu sertifikatı almış məhsullar istehsal edən milyonlarla qeyri-müsəlmanı əhatə edir. Araşdırmalara görə, halal məhsul bazarının illik tələbatı 850 milyard ABŞ dolları təşkil edir. Başqa hansı qurumlar halal sertifikatı vermə işi ilə məşğuldurlar? Bugün artıq istər BMT nəzdində yaradılmış aidiyyatı qurum, istərsə də İslam Konfransı Təşkilatı (İKT) “Halal sertifikatı” məsələsini öz gündəmlərinə daxil etmişlər. Habelə başda Malayziya olmaqla bir çox ölkələrin xalqlarının tələbi nəzərə alınaraq, “Halal sertifikatlı” məhsulların satışı üçün şərait yaradılır.
| Baxılıb: 525 | Tarix: 
